Esra Can/ Nöbetçi Gazete
Türk Mühendis ve Mimar Odalar Birliği (TMMOB) Bursa İl Koordinasyon Kurulu (İKK) olarak; özel sektörde ücretli ve serbest çalışan mimar, mühendis ve şehir plancılarının sorunlarını dile getirmek amacıyla basın açıklaması gerçekleştirdi.
BAOB Özgürlük Meydanı'nda yapılan basın açıklamasında TMMOB Bursa İKK Sekreteri ve Mimarlar Odası Bursa Şubesi Başkanı Şirin Rodoplu Şimşek, şunları söyledi:
"Ülkemizde yaşanan son dönemde giderek büyüyen ekonomik kriz tüm emekçilere olduğu gibi mühendis, mimar ve şehir plancılarını da çok derinden etkilemektedir. Ve görünen o ki etkilemeye de devam edecektir. Krize karşı emeğimize, mesleğimize ve haklarımıza sahip çıkıyoruz.
Yine TMMOB Bursa İl Koordinasyon Kurulu olarak üs birliğimize bağlı pek çok ildeki koordinasyon kurullarında yapıldığı gibi, yakın tarihte kamuda çalışan meslektaşlarımızın sorunları için bir açıklama yapmıştık. Ancak özel sektörde ücretli ve serbest çalışan meslektaşlarımızın iş yeri, fabrika, toplumsal yaşam içerisinde karşı karşıya kaldıkları, giderek artan işsizlik, ücretli çalışanlarına asgari ücret mücadelesi ve çalışma yaşamına etkileri de yadsınamaz boyuta gelmiştir. Tüm meslektaşlarımıza iş ve insan onuruna yakışır bir yaşam diliyoruz.
Ülkemizin içinde olduğu kriz alanlarımızı da derinden etkilemektedir. Meslek alanlarımızda da etkilemektedir. Emeğin serbest piyasa adı altındaki sömürü ortamına terk edilmesiyle meslektaşlarımızın büyük çoğunluğu nispeten güvende hissedecekleri ücretli çalışma alanlarına yönelmektedir. Bu durumda meslektaşlarımız sınırlı istihdam ve düşük ücretle piyasaya terk edilen kamu hizmetlerini almakta dahi zorluk yaşamaktadırlar.
İşsizlik, meslektaşlarımızın en can yakıcı sorunudur. Özellikle yeni mezun meslektaşlarımız iş gücüne, çalışma yaşamına dahil olamamaktadır. Daralan meslek alanları neredeyse sıfır noktasına inen üretim ve buna bağlı azalan istihdam karşısında Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) verileri dahi işsizliği gizleyememektedir. Yaşanan krize ve derinleşen etkilerine karşın meslektaşlarımız düşük ücretlerle çalışmaya zorlanmakta, işten çıkarmalarla tehdit edilen meslektaşlarımız güvencesiz bir çalışma yaşamına mecbur bırakılmaktadır. İstihdam alanları giderek daralmakta, meslek alanlarımız çalışılamaz hale getirilmektedir. Mesleklerimizin kamusal işlevleri ortadan kaldırılmaktadır. Çalışma yaşamında meslektaşlarımızın birikim, gelişim ve yetenekleri değil, sadece anlık kapasitelerine önem verilmektedir. Özellikle genç meslektaşlarımızın karşısında tecrübe eksikliği bir engel olarak çıkarılmaktadır.
İstihdam koşulları, meslek kimliği, meslek pratiği alanları, meslek alanının örgütsel bağlarını da giderek zayıflatmaktadır. Meslektaşlarımız fiziki, psikolojik ve mesleki sorunlarla karşı karşıyadır. Aşırı iş yükü, dinlenememe, rahatsız edici davranışlara maruz kalma, mobbing, uygunsuz koşullarda ve mesai dışı çalıştırılma ile meslek ve iş kaynaklı riskler, işçi sağlığı ve iş güvenliği tedbirlerinin eksikliği gibi temel sorunlar giderek artmaktadır. Ülkenin ve mesleğin içinde bulunduğu kriz, işsizlik, düşük ücretli çalışma ve temel haklardan yoksun olma durumları kaygıyı arttırmaktadır.
İşsizlikle, işten çıkarmalarla boğuşan meslektaşlarımız meslek dışı iş alanlarına yönelmektedir. SGK'yı göreve davet ediyoruz. Asgari ücret protokolü tekrar yürürlüğe konmalıdır. Birliğimiz ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı arasında mühendis, mimar ve şehir plancılarına ücretli çalıştıkları sektörlerde kayıt dışı istihdamı önleme amacıyla 31 Temmuz 2012 tarihinde imzalanan SGK ile TMMOB arasındaki iş birliği protokolü SGK tarafından 9 Haziran 2017 tarihinde tek taraflı olarak feshedilmiştir. Protokole göre birliğimiz ücretli çalışan meslektaşlarımız için belirlediği asgari ücreti her yıl aralık ayında Sosyal Güvenlik Kurumu'na iletmekte ve kamuoyuna duyurmakta, SGK ise meslektaşlarımızın aldığı ücretin TMMOB tarafından belirlenen asgari ücretin altında olmaması için tedbirleri almaktaydı.
Protokolün esasını oluşturan yükümlülükleri tarif eden hükümler SGK tarafından önce protokolden çıkarılmak istenmiş, birliğimizin sistemi sağlıklı işlemesi için mevcut protokolün aynen korunması yönündeki ısrarı üzerine protokol hukuka aykırı bir biçimde tek taraflı olarak feshedilmiştir.
Protokol işleyişi süresince özel sektörde çalışan üyelerimizin ücretlerinde iyileşmeler olmuş ve SGK bildirimlerinin gerçek ücret üzerinden yapılması sağlanarak kayıt dışı çalışmanın önüne geçilmiş, meslektaşlarımızın sosyal güvenceleri adına olumlu bir adım atılmış ve prim ödemeleri konusunda kanunun yaşadığı parasal kayıplar da önlenmiştir. Ancak SGK tarafından protokolün tek taraflı olarak feshedilmesiyle ücretli çalışan meslektaşlarımız düşük ücretle çalışma ve primlerinin eksik yatırılması sorunuyla karşı karşıya bırakılmış, kayıt dışı istihdamın önü açılmıştır. Gerçekleşmeyen tüm ödemeler nedeniyle kamu zarara uğratılmıştır.
Yukarıda açıkladığımız nedenlerle akıl ve emeğini ülkemizin gelişmesi ve kalkınması için kullanan insanca bir yaşam uğruna alın terini döken yüz binlerce mühendis, mimar ve şehir plancısının düşük ücretlerle kayıt dışı istihdam edilmesi ve kamunun zarara uğraması engellenmelidir. İşsizlik ne yazık ki artık serbest çalışan mühendis, mimar ve şehir plancılarının da sorunlarının başında gelmektedir. Kontrolsüzce açılan üniversiteler ve arttırılan kontenjanlar nedeniyle her yıl binlerce mühendis, mimar ve şehir plancısı iş bulamamaktadır. Bunun getirdiği sorunlara paralel olarak haksız rekabetle boğuşmakta, diğer yandan hukuksal olarak takip edilemeyen en az asgari proje bedelleri nedeniyle ciddi mağduriyetler yaşamaktadırlar. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı krizi görünmez kılmak adına yapı birim maliyetlerini dahi güncellemezken yapı sektöründe bu maliyetler üzerinden belirlenen serbest mimarlık ve mühendislik hizmet bedelleri bir yılı aşkın süredir enflasyonun oldukça gerisinde kalmakta, mimar ve mühendisler iki katı çalışıp yarısı kadar kazanma noktasına getirilmektedirler.
Bu sorunlar karşısında önerilerimiz aşağıdaki gibidir:
1. 31 Temmuz 2012 tarihinde imzalanan ve SGK tarafından 2017 yılında tek taraflı olarak feshedilen SGK ile TMMOB arasındaki asgari ücret iş birliği protokolü yeniden yürürlüğe konmalıdır. Meslektaşlarımızın 2023 yılı için TMMOB tarafından belirlenen asgari ücretin altında kalması engellenmelidir.
2. Sendikalaşma, güvenceli çalışma, güvenceli iş, toplu sözleşme tüm çalışanların hakkıdır. Bilimsel ve teknik bilginin üretimi için meslektaşlarımızın görev yaptığı güvencesiz meslek çalışma alanlarında iş güvencesi sağlanmalıdır.
3. Fabrikada, ofiste, sahada ve şantiyede cinsiyet ayrımcılığı ve mobbing engellenmelidir. İşçi sağlığı ve iş güvenliği tüm çalışanların ve tüm meslektaşların hakkıdır. İş cinayetlerinin ve iş kazalarının önüne geçilmelidir.
4. Mesleklerimizin temellerinin aşındırılması, toplumla arasındaki bağın kesilmesi, mesleklerimizin kamusal özelliklerinin ortadan kaldırılması kabul edilemez. Meslektaşların arasındaki güven tekrar güçlendirilmelidir.
5. Ülke sanayisi ve tarımını bitiren, meslek alanlarını yok eden ranta dayalı ekonomik politikalar terk edilmeli, üretime, sanayileşmeye ve kalkınmaya dayalı ekonomi politikaları benimsenmelidir. Hem toplum kesimi hem de meslektaşları arasında gelir adaletsizliği ortadan kaldırılmalı, herkese insanca yaşayabileceği temel ücret hakkı tanınmalıdır."
Yorumlar
Kalan Karakter: