SEMA ÜSTÜNTAŞ / NÖBETÇİ GAZETETürkiye genelinde baharın gelmesine rağmen hava sıcaklıkları istenilen seviyeye ulaşmayınca, havaların ısınacağı tarih de merak edilmeye başlandı. Peki, havalar ne zaman ısınacak, sıcaklıklar artacak mı? Meteoroloji Mühendisleri Odası Bursa Temsilcisi Feryal Biçkici, vatandaşların en çok merak ettiği soruları Nöbetçi Gazete’ye yanıtladı.
SON YILLARDA NEDEN MEVSİM NORMALLERİNİN DIŞINA ÇIKTIK?Her yıl yaz başlangıcı sayılan mayıs ayının ilk haftası sonrası vatandaşların ‘Yaz geldi artık güneş bizi kavuracak, denize gireceğiz, güneşleneceğiz’ gibi algıya kapıldıklarını söyleyen Meteoroloji Mühendisleri Odası Bursa Temsilcisi Feryal Biçkici, “Siz ne söylerseniz söyleyin hemen hemen mayıs ayının bugünlerinde yaşanan soğuk havalar sonucu insanlar ‘Hani yaz gelmişti? Neden hala hava buz gibi, yaz gelmeyecek mi? Mevsimler mi değişti?’ Tarzında onlarca soru ile karşı karşıya kalırız. Öncelikle sanayi devriminden sonra atmosfere salınan sera gazlarının etkisiyle son 100 yılda dünyamızda küresel ısınma ve iklim değişikliğinin etkilerini her yıl kırılan sıcaklık rekorları ve olağanüstü yaşanan meteorolojik hadiselere şahitlik ederek yaşıyoruz. Ülkemiz için yapılan bilimsel çalışmalarda ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinin 25 gün kadar kısaldığı yaz ve kış mevsimlerinin ise uzadığı tespit edilmiştir.Mayıs ayının bugünlerinde yaşadığımız bu soğukları, sadece küresel ısınma ve iklim değişikliğine bağlamak doğru değildir. İnsanlığın varoluşuyla birlikte yüzyıllar öncesine kadar tarımla, hayvancılıkla, balıkçılıkla geçimini sağlayan atalarımız, bilimsel metotların olmadığı dönemlerde gözlem ve hava durumuna göre planlamalar yaparak işlerini ayarlamışlardır" dedi."URUMUN KIŞI, YA MAYIS'IN SONU, YA MAYIS'IN BAŞI"Konuşmasını sürdüren Biçkici şu ifadeleri kullandı:"Tam bu noktada küresel ısınma ve iklim değişikliğinden bahsedilmediği mayıs ayının bugünleri için onların geçmişten günümüze ulaşan gözlem ve becerilerine göz atalım. Urumun kışı, ya Mayıs’ın sonu, ya Mayıs’ın başı düşüncesine göre, kış mayıs ayının başı ile sonu arasındaki bir tarihte sona ermektedir. Buradaki mayıs ayı baba hesabına göre olan mayıstır. Yani, miladı 14 mayıs ile 13 haziran arasındaki süredir. Kışın bu tarihler arasına kadar sürüp geldiğini belirten bu düşünce belki de geçmişteki acı tecrübelere dayanmaktadır.
MEVSİMSİZ SOĞUKLAR (11 Mayıs - 3 gün)Zamanı iyi seçilmemiş, uygun zamanı gelmeden olan veya yapılan demektir. Anadolu’da bu soğuklara ‘Mayıs Beşi’ soğukları da denmiştir. Atalarımızın gözlemlerinin her yıl tutması ya da soğukların takvimlerde söylendiği gün olması her zaman mümkün değildir, ancak birkaç gün öncesi veya sonrası için bu bilgiyi dikkate almak gerekir. Bölgeler arası farklılıklar nedeniyle bugünler farklı zaman dilimlerine denk gelebilir. Örneğin bu yıl günlerden 13 Mayıs 2024, gazete manşetlerinde 'Nereden çıktı bu soğuklar, 8 il kar yağışına teslim oldu' gibi haberleri medyada görebilirsiniz.” 
SİZ HİÇ KIRKİKİNDİ YAĞMURLARI DUYDUNUZ MU?Mayıs ayında yağışların devam ettiğini vurgulayan Başkan Feryal Biçkici kırkikindi yağmurları hakkında da şunları söyledi:"Allah’tan mayıs ayında yağışlar oluyor. Olmasa çiftçilerimiz ne yapacak? Acaba sadece bu yıl Mayıs ayında mı yağmur yağıyor? Siz hiç kırkikindi yağmurlarını duymadınız mı Kırkikindi yağmurları, mayıs ayının 11. günü başlayıp haziran ayı ortalarına kadar devam eden 40 gün ve ikindi vakitleri yağdığı için bu isimle anılmaktadır. Genelde gündüzleri hava güneşli iken, ikindiye doğru havanın bulutlanması ve ardından kısa süreli ve şiddetli yağan gök gürültülü, şimşekli ve yıldırımlı yağışlardır. Sağanak yağmurun ardından yeniden açan hava sanki hiç yağmur yağmamışçasına hava koşullarına neden olmaktadır. Kırkikindi yağışları fazla uzun sürmese de bıraktıkları yağış oranı oldukça fazla olabilmektedir. Kırkikindi yağışları kimi zaman yağışın hemen başlangıcında dolu şeklinde de görülebilmektedir. Bazı yöre ve zamanlarda dolu yağışı o kadar şiddetli ve fazladır ki; çevrede kar yağmışçasına beyaz buz örtüsüne neden olabilir. Bu durum tarım açısından oldukça zararlı olup çiftçinin tüm emeğini heba eder."
BURSA’YA YAZ NE ZAMAN GELECEK?Bursa’ya yazın ne zaman geleceği konusunda da merak edilenleri yanıtlayan Başkan Feryal Biçkici, “Bursa’ya ve ülkemize yaz, kırkikindi yağmurlarının ardından gelecek. Kırkikindi yağmurları İç Anadolu gibi karasal iklim bölgelerinde havanın ısınmaya başladığı ilkbahar ile yaz mevsimi arasındaki yaklaşık 40 gün boyunca her öğleden sonra ikindiye doğru, ısınıp yükselen havanın getirdiği yağışlar olup, bu yağışlar bölgenin en verimli dönemidir. Zira bu yağışlar tarlaya ekilen ürünlerin gelişim dönemine denk geldiği için çiftçiler için neşe ve bereket kaynağıdır. Kırkikindi Yağmurlarının literatürdeki adı Konveksiyonel (dikine gelişen) yağıştır. Bazen bulutlar dikine o kadar gelişir ki bulutun yüksekliği 10 bin metreyi geçer. Dikine gelişmiş bu kalın bulut olgunluk evresine ulaştıktan sonra yağışa geçtiğinde bardaktan boşalırcasına iri taneli, kimi, zaman yağışın başlangıcında dolu eşliğinde şimşek, yıldırım ve gök gürültüsü eşliğinde öyle şiddetli yağar ki göz gözü görmez caddeleri sel alır. Bu mevsimde gök gürültüsü eşliğinde yağıştan ıslanmamak için ağaç altına saklanan onlarca kişi yıldırım çarpması sonucunu hayatını kaybetmektedir. Bu nedenle bu havalarda mümkün mertebe kapalı alanlarda bulunmak, açık alandaysanız hedef küçültmek, evdeyseniz prizleri elektrikten çekmek olası zararları önlemek için başlıca önlemlerdir” ifadelerine yer verdi.
Başkan Biçkici, son olarak şunları kaydetti:“Gerek Bursa gerekse ülkemiz 2024 yılının en şanslı günlerini yaşıyor ancak bizler bunun farkında değiliz. Zira bu kış mevsimini ülkemizin büyük bölümünde kar örtüsü bakımından (az kar yağışı aldık) zayıf geçirdik. Ancak yağış olarak ve hava sıcaklığı olarak mevsim normalleri civarı ve biraz üzerinde geçirdik. Bu sayede kuruyan barajlarımız yeniden dolmaya, sararan ağaçlar yeşillenmeye ve doğa kendi rengine bürünmeye başladı. 
Meteoroloji Genel Müdürlüğümüzün uzun vade tahminlerine göre; Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları boyunca genellikle mevsim normallerinin ülkemizin büyük bölümünde 0,5 ila 1 derece üzerinde seyredeceği tahmin edilmektedir. Yağışın ise yurt genelinde mevsim normalleri civarında gerçekleşeceği öngörülmektedir.”Sema Üstüntaş
SON YILLARDA NEDEN MEVSİM NORMALLERİNİN DIŞINA ÇIKTIK?Her yıl yaz başlangıcı sayılan mayıs ayının ilk haftası sonrası vatandaşların ‘Yaz geldi artık güneş bizi kavuracak, denize gireceğiz, güneşleneceğiz’ gibi algıya kapıldıklarını söyleyen Meteoroloji Mühendisleri Odası Bursa Temsilcisi Feryal Biçkici, “Siz ne söylerseniz söyleyin hemen hemen mayıs ayının bugünlerinde yaşanan soğuk havalar sonucu insanlar ‘Hani yaz gelmişti? Neden hala hava buz gibi, yaz gelmeyecek mi? Mevsimler mi değişti?’ Tarzında onlarca soru ile karşı karşıya kalırız. Öncelikle sanayi devriminden sonra atmosfere salınan sera gazlarının etkisiyle son 100 yılda dünyamızda küresel ısınma ve iklim değişikliğinin etkilerini her yıl kırılan sıcaklık rekorları ve olağanüstü yaşanan meteorolojik hadiselere şahitlik ederek yaşıyoruz. Ülkemiz için yapılan bilimsel çalışmalarda ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinin 25 gün kadar kısaldığı yaz ve kış mevsimlerinin ise uzadığı tespit edilmiştir.Mayıs ayının bugünlerinde yaşadığımız bu soğukları, sadece küresel ısınma ve iklim değişikliğine bağlamak doğru değildir. İnsanlığın varoluşuyla birlikte yüzyıllar öncesine kadar tarımla, hayvancılıkla, balıkçılıkla geçimini sağlayan atalarımız, bilimsel metotların olmadığı dönemlerde gözlem ve hava durumuna göre planlamalar yaparak işlerini ayarlamışlardır" dedi."URUMUN KIŞI, YA MAYIS'IN SONU, YA MAYIS'IN BAŞI"Konuşmasını sürdüren Biçkici şu ifadeleri kullandı:"Tam bu noktada küresel ısınma ve iklim değişikliğinden bahsedilmediği mayıs ayının bugünleri için onların geçmişten günümüze ulaşan gözlem ve becerilerine göz atalım. Urumun kışı, ya Mayıs’ın sonu, ya Mayıs’ın başı düşüncesine göre, kış mayıs ayının başı ile sonu arasındaki bir tarihte sona ermektedir. Buradaki mayıs ayı baba hesabına göre olan mayıstır. Yani, miladı 14 mayıs ile 13 haziran arasındaki süredir. Kışın bu tarihler arasına kadar sürüp geldiğini belirten bu düşünce belki de geçmişteki acı tecrübelere dayanmaktadır.MEVSİMSİZ SOĞUKLAR (11 Mayıs - 3 gün)Zamanı iyi seçilmemiş, uygun zamanı gelmeden olan veya yapılan demektir. Anadolu’da bu soğuklara ‘Mayıs Beşi’ soğukları da denmiştir. Atalarımızın gözlemlerinin her yıl tutması ya da soğukların takvimlerde söylendiği gün olması her zaman mümkün değildir, ancak birkaç gün öncesi veya sonrası için bu bilgiyi dikkate almak gerekir. Bölgeler arası farklılıklar nedeniyle bugünler farklı zaman dilimlerine denk gelebilir. Örneğin bu yıl günlerden 13 Mayıs 2024, gazete manşetlerinde 'Nereden çıktı bu soğuklar, 8 il kar yağışına teslim oldu' gibi haberleri medyada görebilirsiniz.” SİZ HİÇ KIRKİKİNDİ YAĞMURLARI DUYDUNUZ MU?Mayıs ayında yağışların devam ettiğini vurgulayan Başkan Feryal Biçkici kırkikindi yağmurları hakkında da şunları söyledi:"Allah’tan mayıs ayında yağışlar oluyor. Olmasa çiftçilerimiz ne yapacak? Acaba sadece bu yıl Mayıs ayında mı yağmur yağıyor? Siz hiç kırkikindi yağmurlarını duymadınız mı Kırkikindi yağmurları, mayıs ayının 11. günü başlayıp haziran ayı ortalarına kadar devam eden 40 gün ve ikindi vakitleri yağdığı için bu isimle anılmaktadır. Genelde gündüzleri hava güneşli iken, ikindiye doğru havanın bulutlanması ve ardından kısa süreli ve şiddetli yağan gök gürültülü, şimşekli ve yıldırımlı yağışlardır. Sağanak yağmurun ardından yeniden açan hava sanki hiç yağmur yağmamışçasına hava koşullarına neden olmaktadır. Kırkikindi yağışları fazla uzun sürmese de bıraktıkları yağış oranı oldukça fazla olabilmektedir. Kırkikindi yağışları kimi zaman yağışın hemen başlangıcında dolu şeklinde de görülebilmektedir. Bazı yöre ve zamanlarda dolu yağışı o kadar şiddetli ve fazladır ki; çevrede kar yağmışçasına beyaz buz örtüsüne neden olabilir. Bu durum tarım açısından oldukça zararlı olup çiftçinin tüm emeğini heba eder."BURSA’YA YAZ NE ZAMAN GELECEK?Bursa’ya yazın ne zaman geleceği konusunda da merak edilenleri yanıtlayan Başkan Feryal Biçkici, “Bursa’ya ve ülkemize yaz, kırkikindi yağmurlarının ardından gelecek. Kırkikindi yağmurları İç Anadolu gibi karasal iklim bölgelerinde havanın ısınmaya başladığı ilkbahar ile yaz mevsimi arasındaki yaklaşık 40 gün boyunca her öğleden sonra ikindiye doğru, ısınıp yükselen havanın getirdiği yağışlar olup, bu yağışlar bölgenin en verimli dönemidir. Zira bu yağışlar tarlaya ekilen ürünlerin gelişim dönemine denk geldiği için çiftçiler için neşe ve bereket kaynağıdır. Kırkikindi Yağmurlarının literatürdeki adı Konveksiyonel (dikine gelişen) yağıştır. Bazen bulutlar dikine o kadar gelişir ki bulutun yüksekliği 10 bin metreyi geçer. Dikine gelişmiş bu kalın bulut olgunluk evresine ulaştıktan sonra yağışa geçtiğinde bardaktan boşalırcasına iri taneli, kimi, zaman yağışın başlangıcında dolu eşliğinde şimşek, yıldırım ve gök gürültüsü eşliğinde öyle şiddetli yağar ki göz gözü görmez caddeleri sel alır. Bu mevsimde gök gürültüsü eşliğinde yağıştan ıslanmamak için ağaç altına saklanan onlarca kişi yıldırım çarpması sonucunu hayatını kaybetmektedir. Bu nedenle bu havalarda mümkün mertebe kapalı alanlarda bulunmak, açık alandaysanız hedef küçültmek, evdeyseniz prizleri elektrikten çekmek olası zararları önlemek için başlıca önlemlerdir” ifadelerine yer verdi.Başkan Biçkici, son olarak şunları kaydetti:“Gerek Bursa gerekse ülkemiz 2024 yılının en şanslı günlerini yaşıyor ancak bizler bunun farkında değiliz. Zira bu kış mevsimini ülkemizin büyük bölümünde kar örtüsü bakımından (az kar yağışı aldık) zayıf geçirdik. Ancak yağış olarak ve hava sıcaklığı olarak mevsim normalleri civarı ve biraz üzerinde geçirdik. Bu sayede kuruyan barajlarımız yeniden dolmaya, sararan ağaçlar yeşillenmeye ve doğa kendi rengine bürünmeye başladı. Meteoroloji Genel Müdürlüğümüzün uzun vade tahminlerine göre; Haziran, Temmuz ve Ağustos ayları boyunca genellikle mevsim normallerinin ülkemizin büyük bölümünde 0,5 ila 1 derece üzerinde seyredeceği tahmin edilmektedir. Yağışın ise yurt genelinde mevsim normalleri civarında gerçekleşeceği öngörülmektedir.”Sema Üstüntaş 
