Başkentleri Orta Asya'dan Karakurum yakınında Ötüken kentiydi. Devlet başkanlarına "kağan" hakan soyundan olanlara, "tigin" derledi. Devletin kuruluşunda kağan, Bumin'di. Ülkenin doğu kesimini yönetiyordu. Batı kesiminde ise kardeşi İstemi Kağan vardı, ama geleneğe göre o, doğu kağanına bağlıydı.
Göktürkler, saltanatı Avarların elinden alarak devletlerini kurmuşlardı. Bu iki kağan ve onların oğulları zamanında Göktürkler, doğuda Kingan Dağları'ndan, batıda Demirkapı'ya kadar bütün Orta Asya'ya egemen oldular. İran Sasani hükümdarı Hüsrev Nuşirevan ile anlaşarak Çin ipek ticaret yollarını ele geçirdiler. Türk egemenliğinin batıda yayılmasında ve Batı Türkistan Türkleşmesinde önemli rol oynadılar.
VIII. yüzyılın ilk çeyreğinde bir durgunluk geçiren Göktürkler, Kutluğ İlteriş Kağan zamanında yeniden canlılık gösterdiler. Ama bu sırada doğudaki Çin tehlikesine, batıdan gelen ve Sasani egemenliğine son veren bir de arap tehlikesi eklendi.
VIII. yüzyılın başlarında 706'da Kapağan Kağan komuta ettiği Türk ordusu Çinlileri yenerek Türk devletinin durumunu düzeltirken, batıda Kültigin Kağan ordusuyla Buhara yakınlarına kadar ilerledi. Böylece Türkler batıda araplarla karşı karşıya geldi.
Kapağan Kağan 716'da ölünce oğulları ile yeğenleri Bilge ve Kültigin arasında iktidar mücadelesi başladı. Yeğenler bu savaşı kazandılar ama ayrılıkçı Türk boyları ve Çinlilerle uzun uzun uğraşmak zorunda kaldılar. Kültigin 731'de, ağabeyi Bilge Kağan ise 734'te öldüler. Bu durumda geniş bölgeyi elde tutmak da iyice güçleşti.
Arap baskısına doğuda Moğol baskısı eklenince, iç ayrılıkların da etkisiyle Göktürk Devleti son buldu.
Yorumlar
Kalan Karakter: