İstanbul deprem tarihine bakıldığı zaman son 500 yılda 2 büyük deprem göze çarpıyor. 1509 ve 1766 İstanbul depremleri en yıkıcı felaketler olarak kayıtlara geçerken en son yaşanan büyük deprem ise 1999 yılında yaşandı.
6 Şubat 2023 tarihli iki büyük depremle sarsılan ülkenin gözü, bir yanda da uzmanların beklenen İstanbul depremine ilişkin açıklamalarına çevrildi. İşte uzmanların açıklamaları:
PROF. DR. OKAN TÜYSÜZ
Prof. Dr. Okan Tüysüz, Marmara Denizi içinde 250 yılda bir büyük deprem olduğunu belirterek, “Ölçümler Marmara Denizindeki kuzey Anadolu fayı parçasının yılda ortalama 2 santim kadar hareket ettiğini gösteriyor. Marmara 7 ve daha üzeri bir depreme gebedir. Bu deprem Marmara içerisindeki kuzey Anadolu fayından kaynaklanacaktır. Büyük olasılıkla da Silivri-Adalar arasında bir noktada meydana gelecektir. Bu depremin nerelerde ne kadar etkili olabileceği konusunda da yapılmış çok sayıda çalışma var” dedi.
PROF. DR. CELAL ŞENGÖR
Prof. Dr. Celal Şengör, Marmara’da en az 7 büyüklüğünde deprem beklediklerini söylerken, “Depremin süresinin iki dakika olabileceğini düşünüyoruz” diyor. Prof. Dr. Şengör ayrıca, İstanbul’u etkileyecek olası büyük Marmara depreminin şiddeti için “Şiddeti 9’a çıkabilir” derken, “Fay Silivri’den Büyükçekmece’ye kadar kırılırsa korkulacak bir durum olmaz ancak kırılma Gebze açıklarına kadar uzanırsa 7.5 büyüklüğünde deprem üretir” diye konuştu
PROF. DR. CENK YALTIRAK
Marmara Denizi içinde 240 ile 510 yıl arası kırılmayan dört fay parçası bulunduğunu vurgulayan Prof. Dr. Cenk Yaltırak, ''Bunlardan en riskli olanı ve kırılmasını öngördüğümüz fay hattı Osmangazi Köprüsü'nün olduğu yerden başlayıp, İmralı Adası kuzeyine uzanan 110 kilometrelik 7.6 büyüklüğüne ulaşma potansiyeli olan doğu Marmara hattı'' açıklamasında bulundu.
Araştırmalar sonucunda kırılma, tarihsel verilere göre 1509’da olduğu gibi doğu Marmara segmenti üzerinde olacağını da sözlerine ekleyen Yaltırak, ''Marmara Ereğlisi ile İzmit Körfezi arasındaki alanda, İstanbul, Yalova, Bursa illerinde ağır hasarlar oluşur'' diyerek de bir uyarıda bulundu.
PROF. DR. NACİ GÖRÜR
İstanbul'da hasarın Kahramanmaraş depreminden daha fazla olacağını belirten Prof. Dr. Naci Görür, ''Nasıl 3 gün önce ‘Maraş’tan endişe ediyoruz’ diye yazdıysam aynı şekilde İstanbul’dan endişe ediyorum'' dedi.
Durumun hiç de iyi olmadığına dikkat çeken Naci Görür, "Bilimsel bütün araştırmalar, İstanbul’da zamanın gelmekte olduğunu gösteriyor. Aşağı yukarı 30 sene içerisinde depremin beklendiği söyleniyordu, 23 senesi geçtiğine göre büyük ölçüde yakınlaşmış demek istiyorum. İstanbul’da en fazla 7.5 bekliyoruz." ifadelerini kullandı.
PROF. DR. AHMET ERCAN
Prof. Dr. Ahmet Ercan, İstanbul’u etkileyecek büyük depremin 2045’den önce olmayacağını belitti ve ekledi: “Olası İstanbul depreminin 2045 yılından önce olması şaşırtıcı olur. Geçmişte zamanı belli olan depremler hiçbir zaman belirlenen zamandan önce olmamış. Marmara’da beklenen hiçbir deprem beklenildiği yıldan daha önce olmuyor. Ya tam zamanında oluyor ya da gecikiyor.”
PROF. DR. ŞÜKRÜ ERSOY
Prof. Dr. Şükrü Ersoy, “Marmara’da, 7.7 büyüklüğünde deprem meydana gelmesi mümkün” diyen isimlerden. Marmara’da geçmiş tarihte büyük depremler olduğunu hatırlatan Ersoy, “En büyük deprem de ‘küçük kıyamet’ denilen 1509 depremi. Yıkımları ve ölü sayıları fazla. Dolayısıyla bu deprem bir daha tekrarlanırsa, bu depremin 7.7 büyüklüğünde olacağı düşünülüyor” ifadelerini kullandı.
PROF. DR. ZİYADDİN ÇAKIR
Prof. Dr. Ziyaddin Çakır ise İstanbul’u etkileyen 1912 depreminin bittiği yerden başlayacak yeni bir kırığın doğuya doğru ilerlerken yavaşlayıp durabileceğini ifade etti. Prof. Dr. Çakır, “Marmara depreminin beklenenden daha küçük olma ihtimalini artırmaktadır” dedi.
DOÇ.DR. DOĞAN KALAFAT
Marmara içerisinde kırılmayan bir alan olduğunu ve buna da sismik boşluk denildiği ifade eden Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat ise şöyle konuştu:
"Bu kırılmayan alan bir şekilde kırılarak enerjisini boşaltacak ve büyük bir deprem meydana gelecek. Büyüklük 7.1, 7.2 olabilir ama yine de büyük bir deprem. 2030'lu yıllara kadar yüzde 64 olasılık, 2050'li yıllara kadar yüzde 75 olasılık, 2090'lı yıllara kadar yüzde 95 olasılıkla bu deprem olacak. Ama bu hiçbir zaman 2090 yılında bu deprem kesinlikle olacaktır anlamına gelmiyor."
PROF. DR. ŞENER ÜŞÜMEZSOY
İstanbul’da önümüzdeki yıllarda 6.5 şiddetinde bir depremin gerçekleşme ihtimalinin yüzde 1-2 civarında olduğunu belirten Prof. Dr. Şener Üşümezsoy, “Büyük İstanbul depremi fikrini ortaya atan kişinin ABD’li jeofizik uzmanı Ross Stein. Silivri-Yeşilköy arasındaki 50 kilometrelik kırılmayan fay büyük bir deprem üretemeyecek” dedi.
Yorumlar
Kalan Karakter: