Yeni asgari ücretteki 2 liranın sırrı nedir?

Gizem Özer / Nöbetçi Gazete

Türkiye'de milyonlarca vatandaşı ilgilendiren asgari ücret, 1 Ocak 2024'ten geçerli olmak üzere,  net 17 bin 2 TL olarak belirlendi. Ücretteki 2 TL kısa sürede sosyal medyada gündeme gelirken Ekonomist Doç. Dr. Filiz Eryılmaz konuya ilişkin Nöbetçi Gazete’ye açıklamalarda bulundu.

Asgari ücretin piyasa beklentilerine paralel olarak, hem işçi hem işveren için dengeli olduğunu belirten Doç. Dr. Filiz Eryılmaz “Asgari ücret konusunda belirsizlik hakimdi. Genel beklenti 17 bin civarında yüzde 50 seviyesindeydi ancak yüzde 50'nin altında olabileceğini düşünenler de vardı, ki bu oran genellikle yüzde 40- 45 bandında tahmin ediliyordu. Enflasyonla mücadele nedeniyle, diğer dönemlere kıyasla daha düşük bir artış bekleniyordu. Kendi görüşüm de bu yöndeydi ve asgari ücretin yüzde 45’in üstüne çıkmayabileceği düşüncesi hakimdi. Piyasa beklentilerine paralel bir durum söz konusu hem işçi hem işveren için dengeli bir artış olduğunu düşünüyorum” dedi.

Filiz Eryılmaz konuşmasını şu şekilde sürdürdü:

 “Ancak enflasyonla mücadele bağlamında, enflasyondaki artışa bağlı olarak işçinin alması gerekenin daha fazla olması, artan ücretin yeniden enflasyon yaratma ihtimalini doğuruyor. Bu bağlamda, artışın hem makul hem de dengeleyici olduğunu söyleyebilirim." 

“PİYASA SIKILAŞABİLİR”
 
Asgari ücretin artışının enflasyon üzerindeki potansiyel etkisine de dikkat çeken Eryılmaz “Burada, önemli bir husus şu Merkez Bankası'nın yüzde 36'lık bir enflasyon hedefi var ve asgari ücret artışının bu oranı yakalaması gerekiyordu. Dolayısıyla, en makul senaryoda yüzde 40 civarında bir artışla asgari ücret belirlenmeli ki yüzde 36'lık hedefe ulaşılabilsin. Ancak, bu durumda ortaya çıkan tartışma şu, bu yüzde 9 puanlık artış, ekstra bir enflasyon etkisi yaratmaz mı? Bu durumda, enflasyon hedefini 2.5 puan yukarı çekebilir, yani yüzde 36 olurken yüzde 38.5 olabilir. Merkez Bankası'nın maksimum 250 olan faiz oranını, 500'e kadar çıkarabileceği yönünde görüşler ortaya çıkıyor. Bu etkiyi dengelemek için piyasa sıkılaşabilir. Gelecekteki süreçte yüzde 36'lık hedefe ulaşmak için neler yapılabileceğine ise bakılacak”  açıklamasında bulundu.

NEDEN 2 TL ?

Asgari ücretteki 2 TL’nin ne anlama geldiğine ilişkin de açıklamalarda bulunan Filiz Eryılmaz “Özel bir anlamı yok matematiksel diyebilirim. Küsuratları her zaman görüyoruz, yeni olan bir durum değil. Yüzde 49’luk orana tekabül ettiği için o şekilde uygulanıyor. Asgari ücret hiç düz gelmiyor, daha önceki yıllarda da küsuratlıydı. Yüzde 49 üzerinden hesapladığınızda buna tekabül ettiği için bu şekilde belirlendi” diyerek sözlerini noktaladı.

YÜZDE 49’LUK ORANDA REFAH PAYI NE KADAR ? 

Yüzde 49 oranındaki artışın  refah payını oranına da değinen Eryılmaz, “Aralık ayında yüzde 38 civarında bir altı aylık enflasyon bekleniyor. Bu bakış açısıyla değerlendirildiğinde, ortaya çıkan refah payı 11 puanı buluyor. Eğer enflasyon artı refah payını düşünürsek, bu durumda yüzde 38'in üzerine çıkmayacak gibi görünüyor bu da ortalamada yüzde 10'luk bir refah payının verildiği anlamına gelmiş oluyor” ifadelerini kullandı.